دوره 14، شماره 51 - ( 3-1404 )
جلد 14 شماره 51 صفحات 0-0 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zarei Abyaneh M H, Salmani M, Ghadiri masoum M, Darban Astane A, Torkashvand Z. A Spatial Analysis of the Economic Consequences of Reverse Migration in Rural Areas (Case Study: Natanz County). serd 2025; 14 (51) : 6
URL: http://serd.khu.ac.ir/article-1-3969-fa.html
URL: http://serd.khu.ac.ir/article-1-3969-fa.html
زارعی ابیانه محمدحسین، سلمانی محمد، قدیری معصوم مجتبی، دربان آستانه علیرضا، ترکاشوند زهرا. تحلیل مکانی - فضایی پیامدهای اقتصادی مهاجرت معکوس در نواحی روستایی (مورد مطالعه: شهرستان نطنز). اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 1404; 14 (51)
1- دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، zarei.abyaneh@ut.ac.ir
2- گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2- گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده: (139 مشاهده)
هدف: هدف این پژوهش تحلیل مکانی– فضایی پیامدهای اقتصادی مهاجرت معکوس در نواحی روستایی مورد مطالعه شهرستان نطنز است.
روش پژوهش: این پژوهش از نوع پیمایشی است. جامعه آماری ۳۸۱ نفر بر اساس فرمول کوکران در ۲۴ روستا از شهرستان نطنز به‌صورت نمونه‌گیری مطبق شناسایی شد. داده‌های تحقیق از طریق مطالعات، مشاهده، مصاحبه‌های عمیق و پرسش‌نامه گردآوری شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های t تک نمونه و میان‌یابی کریجینگ در نرم‌افزار ArcGis بهره برده شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد در بُعد سرمایه‌گذاری، میزان سرمایه‌گذاری در نیمه جنوبی شهرستان نطنز بیشتر از نیمه شمالی به‌ویژه روستاهای اوره و گودرزن با میانگین 3/75 بوده است. در بُعد توسعه زیرساخت، یافته‌ها نشان می‌دهد در مرکز و نیمه جنوبی با میانگین 4/8 و پهنه مهم دوم در شمال شهرستان با میانگین ۴ قرار دارد. در بُعد توسعه تقاضای خدمات، بالاترین امتیاز مربوط به روستاهای نیمه شمالی و تا حدودی نیمه جنوبی با میانگین ۴ است؛ اما در نواحی غربی و شرقی شهرستان کمترین میزان توسعه تقاضا با میانگین 2/47 مشاهده می‌شود. در بُعد درآمدزایی، شاخص‌ها در روستاهای نیمه جنوبی شهرستان نطنز بیشتر از نیمه شمالی با میانگین 3/5 است.
نتیجه‌گیری: با توجه به جذابیت روستاهای شهرستان نطنز به‌ویژه روستاهایی که دارای مزایایی چون آسانی دسترسی به شهر، مجاورت با شهر، استقرار در نزدیکی کانون‌های گردشگری، ارتفاع مناسب، و دمای مناسب، ظهور موجی بزرگ از مهاجرت به این مناطق دور از انتظار نخواهد بود.
روش پژوهش: این پژوهش از نوع پیمایشی است. جامعه آماری ۳۸۱ نفر بر اساس فرمول کوکران در ۲۴ روستا از شهرستان نطنز به‌صورت نمونه‌گیری مطبق شناسایی شد. داده‌های تحقیق از طریق مطالعات، مشاهده، مصاحبه‌های عمیق و پرسش‌نامه گردآوری شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های t تک نمونه و میان‌یابی کریجینگ در نرم‌افزار ArcGis بهره برده شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد در بُعد سرمایه‌گذاری، میزان سرمایه‌گذاری در نیمه جنوبی شهرستان نطنز بیشتر از نیمه شمالی به‌ویژه روستاهای اوره و گودرزن با میانگین 3/75 بوده است. در بُعد توسعه زیرساخت، یافته‌ها نشان می‌دهد در مرکز و نیمه جنوبی با میانگین 4/8 و پهنه مهم دوم در شمال شهرستان با میانگین ۴ قرار دارد. در بُعد توسعه تقاضای خدمات، بالاترین امتیاز مربوط به روستاهای نیمه شمالی و تا حدودی نیمه جنوبی با میانگین ۴ است؛ اما در نواحی غربی و شرقی شهرستان کمترین میزان توسعه تقاضا با میانگین 2/47 مشاهده می‌شود. در بُعد درآمدزایی، شاخص‌ها در روستاهای نیمه جنوبی شهرستان نطنز بیشتر از نیمه شمالی با میانگین 3/5 است.
نتیجه‌گیری: با توجه به جذابیت روستاهای شهرستان نطنز به‌ویژه روستاهایی که دارای مزایایی چون آسانی دسترسی به شهر، مجاورت با شهر، استقرار در نزدیکی کانون‌های گردشگری، ارتفاع مناسب، و دمای مناسب، ظهور موجی بزرگ از مهاجرت به این مناطق دور از انتظار نخواهد بود.
شماره‌ی مقاله: 6
فهرست منابع
1. افراخته، حسن؛ منافی آذر، رضا؛ و ولایی، محمد (۱۳۹۵). اثرات مکانی- فضایی مهاجرت بازگشتی در شهرستان میاندوآب، پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، 5 (1)، 98 –۸۳. [DOI:10.22067/jrrp.v5i1.43612]
2. امان پور، سعید؛ علیشایی، عظیم؛ و حسینی شه‌پریان، نبی الله (1400). سنجش متغیرهای اثرگذار بر شکل‌گیری مهاجرت معکوس در نواحی روستایی )مورد: بخش مرکزی شهرستان دزفول(، نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 13(4)، 45- 22.
3. https://dorl.net/dor/20.1001.1.66972251.1400.13.4.11.6
4. جعفرمدار قره‌باغ، شریفه؛ ارمغان، سعید؛ و دانیالی، تهمینه (1402). تبیین اثرات مهاجرت معکوس بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه سال 1396-1400، پژوهشهای جغرافیای اقتصادی، 4 (13).
5. https://jurs.znu.ac.ir/article_710363_4d9f22e67985a9d1da87dc480616a247.pdf?lang=en
6. رضوانی، محمدرضا؛ جمشیدی، فاطمه؛ و طهماسبی، بهمن (۱۴۰۲). تحلیل فضایی - زمانی مهاجرت‌های معکوس از شهر به روستا در ایران، پژوهشهای روستایی، ۱۴(3). [DOI:10.22059/jrur.2022.342289.1739]
7. زارعی ابیانه، محمد حسین؛ و طاهرخانی، مهدی (۱۳۸۲). دانشگاه تربیت مدرس، تهران، بازشناسی عوامل موثر بر مهاجرت معکوس مطالعه موردی (مهاجرت جوانان روستای ابیانه به شهر تهران). پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
8. مومنی، احمد؛ ترکاشوند، زهرا؛ و جهانشیری، ماندانا (۱۴۰۰). عوامل موثر بر رشد مهاجرت معکوس در سکونت‌گاه‌های پیراشهری نجف‌آباد، توسعه فضاهای پیراشهری، 3 (1)، ۱۹۸- ۱۸۳. https://dorl.net/dor/20.1001.1.26764164.1400.3.1.11.5
9. مهاجرانی، علی اصغر؛ و روستا، زهرا (1393). بررسی مهاجرت معکوس و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و تغییرات فرهنگی و سیاسی در روستاهای شهرستانهای تنکابن و رامسر واقع در استان مازندران 1390- 1385. مطالعات جامعه شناختی شهری، 5 (13)، 167 -194. https://urb.dehaghan.iau.ir/. http:/sid.ir/paper/210288/fa
10. ملکی، زهرا؛ مولایی هشجین، نصراله؛ و قرشی میناآباد، محمدباقر (1398). اثرات و پیامدهای مهاجرت معکوس در تحولات محیطی -اکولوژیکی و کالبدی روستاهای ساحلی رشت، نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 12(1)، 656 - 635. https://dorl.net/dor/20.1001.1.66972251.1398.12.1.33.1
11. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (1401). قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران 1400 – 1396، بازیابی در 5/ 4/ 1401 https://rc.majlis.ir/fa/law/show/ 1014547
12. مرکز آمار ایران (1395). سرشماری عمومی نفوس و مسکن. http://www.amar.org.ir
13. نوروزی، اصغر؛ و مهدیان، فاطمه (1401). واکاوی علل و پیامدهای مهاجرت معکوس به نواحی روستایی شهرستان بوئین و میاندشت، برنامه‌ریزی فضایی، 12 (4)، 22-1. [DOI:10.22108/sppl.2023.136741.1699]
14. Afarakhte, H., Manafi Azar, R., & Valai, M. (2016). The Spatial-Local Effects of Return Migration in Miyandoab County, Research and Rural Planning, 13(1), 83-98. (In Persian) [DOI:10.22067/jrrp.v5i1.43612]
15. Amanpour, S. (2018). Measurement and Evaluation of Variables Affecting the Formation of Revers Immigration in Rural Areas (Case: Part of Dezful County). Geography and Territorial Spatial Arrangement, 8(29), 37-60. (In Persian) [DOI:10.22111/gaij.2018.4257]
16. Behera, M., Mishra, S., & Behera, A. R. (2021). The COVID-19 Led Reverse Migration on Labor Supply in Rural Economy: Challenges, Opportunities and Road Ahead in Odisha. The Indian Economic Journal, 69(3), 392-409. [DOI:10.1177/00194662211013216]
17. Cassarino, J. P. (2004). Theorizing Return Migration: The Conceptual Approach to Return Migrants Revisited, Multicultural Societies (IJMS), 6 (2).
18. De Haas, H. (2021). A Theory of Migration: The Aspirations-Capabilities Framework. Comparative migration studies, 9(1), 8.
19. Dustman, C., & Yoram, W. (2007). Return Migration: Theory and Empirical Evidence Center for Research and Analysis of Migration. London: University College of London.
20. Dustmann, C., Itzhak, F., & Yoram, W. (2011). Return Migration, human capital accumulation and the Brain Drain. Development Economics, 95(1), 58–67.
21. Gnana, S. R. (2022). Why Should People Leave their Villages and Migrate to Cities? Research Gate. 1-
22. http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.2.17113.60007
23. http://www.iir.ucla.edu/research/grad_conf/2004/wang.pdf
24. http://www.zohry.com/thesis/chapter3.pdf.
26. Islamic Council Research Center. (2022). General Population and Housing Census. the law of the sixth five-year economic, social and cultural development plan of the Islamic Republic of Iran 2017-2021. (In Persian) retrieved on 26/7/2022 from https://rc.majlis.ir/fa/law/show/ 1014547
27. Islamic Iran Statistics Center. (2015) General population and housing census. (In Persian) http://www.amar.org.ir
28. Jackline W. (2021) Who Benefits from Return Migration to Developing Countries? IZA World of Labor |December 2021 |wol.iza.org
29. Jafarmadar Gharabagh., S, Armaqan&, Daniyali. (2023) Explanation the Effects of Reverse Migration Physically, and Environmental Development of the Mahle Anzal Villages in Urmia Country. Economic geography research, (4) 13, 32 – 52. (In Persian) https://jurs.znu.ac.ir/article_710363_4d9f22e67985a9d1da87dc480616a247.pdf?lang=en
30. Maleki, Z., Qureshi Minaabadi, M., & Moulai Hashjin, N. (2019). The Effects and Consequences of Reverse Migration in the Environmental-ecological and Physical Changes of the Coastal Villages of Rasht County. Human Geography, 12(1), 635-656. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.66972251.1398.12.1.33.1
31. Mohajerani, A. A., Rosta, Z. (2015). An Evaluation of the Economic, Sosial, Cultural, and Political Impact of Revers Migration on Villages of Tonekabon and Ramsar in Mazandaran Province. Urban Studies, 5(13), 167-194. SID. (In Persian) https://sid.ir/paper/210288/en
32. Momeni, A., Jahanshiri, M., & Turkashund, Z. (2021). Analysis of Effective Factors in the Growth of Reverse Migration to Suburban Settlements of Najafabad. Urban Peripheral Development, 3(1), 183-198. https://www.jpusd.ir/article_124731_5cc5074e03f4d0c06cdece7b94ef757d. pdf (n Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.26764164.1400.3.1.11.5
33. Norouzi, A. & Mahdian, F. (2023) Analysis of Effevtive Factors in the Growth of Revers Migration to Suburban Settlements of Najafabad, Spatial Planning, 4 (12), 1-22. (In Persian) [DOI:10.22108/sppl.2023.136741.1699]
34. Rezvani, M.R., Jamshidi, F., & Tahmasi, B. (2023) Spatial-Temporal Analysis of Reverse Migration (from Urban to Rural Areas) in Iran, Rural Researches, 14(3) 422-443. (In Persian) [DOI:10.22059/jrur.2022.342289.1739]
35. Wang, W. W. (2004). Urban-rural Return Labor Migration in China: A Case Study of Sichuan and Anhui Provinces. Department of Geography UCLA. Available on.
36. www.unesco.org/shs/ijms/vol6/issue2/art4 © UNESCO
37. Zaiceva, A., & Zimmermann, F Klaus. (2012). Returning Home at Times of Trouble? Return Migration of EU Enlargement Migrants during the Crisis. IZA DP (Discussion Paper) No. 7111.
38. Zarei Abyaneh, M. H., & Taherkhani, M. (2003), Recognizing the factors affecting rural-urban migrations (the study of the migration of young people from Abyaneh village to Tehran city),
39. Tarbiat Modares University, A Master Thesis in Geography. (In Persian)
40. Zohry, A. (2002). Rural-to-Urban Labor Migration: A Study of Upper Egyptian Laborers in Cairo. unpublished DPhil. thesis, University of Sussex. Retrieved 22 Jan 2017.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
