دوره 13، شماره 49 - ( 9-1403 )                   جلد 13 شماره 49 صفحات 44-23 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

aeeni Z, nesaei K, ahmadi dehrashid A. Rural Digital Hub Adoption Model Based on Grounded Theory Approach (Case Study: Kurdistan Province). serd 2024; 13 (49) : 2
URL: http://serd.khu.ac.ir/article-1-4022-fa.html
آیینی زینب، نسایی خبات، امین زاده دلشاد، احمدی دهرشید عاطفه. الگوی پذیرش هاب دیجیتال روستایی بر پایه‌ی رویکرد نظریه‌ی داده‌بنیاد (مورد مطالعه: استان کردستان). اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 1403; 13 (49) :23-44

URL: http://serd.khu.ac.ir/article-1-4022-fa.html


1- دانشگاه کردستان ، z.aeeni@uok.ac.ir
2- دانشگاه کردستان
چکیده:   (1077 مشاهده)
هدف: در راستای بهره‌مندی مناطق روستایی از قابلیت‌های دیجیتال در سال‌های اخیر هاب‌های دیجیتال روستایی به عنوان بسترهایی معرفی شده‌اند که می‌توانند امکان توسعه پایدار روستاها در بلندمدت را فراهم آورند. به دلیل عدم شناخت این مراکز در ایران هنوز بهره‌برداری مناسبی از آن‌ها صورت نگرفته است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل و شرایط دخیل در پذیرش هاب‌های دیجیتال در نواحی روستایی است.
روش پژوهش: در این پژوهش با بهره‌گیری از روش کیفی و بطور خاص استراتژی پژوهشی نظریه داده بنیاد  در صدد ارائه‌ی الگویی از شرایط و عوامل موثر بر پذیرش هاب‌های دیجیتال روستایی با تمرکز بر روستاهای استان کردستان هستیم داده‌های پژوهش از طریق مصاحبه با خبرگان دانشگاهی، مقامات دولتی و فعالین سازمان‌های مردم‌نهاد گردآوری‌ و با کمک نرم افزار مکس کیو دی ای مورد تحلیل قرار گرفته‌اند.
یافته‌ها: نتایج پژوهش به اتکا ابعاد پنج گانه نظریه داده‌بنیاد، ارائه شده‌ است. بر این اساس "کاستی‌های اقتصادی و فرهنگی-اجتماعی"، "زیرساخت‌ها، ویژگی ساختاری روستا، ترکیب جمعیت‌شناختی"، "عدم یکپارچگی در سیاست‌گذاری، تدبیر ناکارآمد امور روستایی، اقتصاد مبتنی بر سوداگری"، "شناسایی ظرفیتها، کارکردهای مراکز هاب دیجیتال، پیش آموزش" و "توسعه فرهنگی - اجتماعی، توسعه اقتصادی، و تقویت خرد سیاسی" به ترتیب شرایط علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها را در برمی‌گیرند.

نتیجه‌گیری: در مجموع عوامل اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، سیاسی و محیطی تعیین کننده علل، راهبردها، پیامدها و شرایط زمینه ای و مداخله‌گر پذیرش هاب های دیجیتال روستایی بوده‌اند. شناسایی شرایط اثرگذار بر پذیرش این بسترهای دیجیتال امکان طراحی و پیاده‌سازی سیاست‌های اثربخش در مسیر بهره گیری از هاب‌های دیجیتال روستایی را تسهیل خواهد کرد.
 
شماره‌ی مقاله: 2
متن کامل [PDF 1652 kb]   (7 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1403/2/1 | پذیرش: 1403/3/31

فهرست منابع
1. ازکیا، مصطفی، دیباجی فروشانی، شکوه (1395): نقد برنامه‌های توسعه روستایی در ایران، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 5(1)، 125-103.
2. افراخته، حسن (1401): نقش نهادها در خلق دانش و نوآوری اقتصادی از منظر پارادایم رابطه‌ای، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 11(3)، 18-1. http://dorl.net/dor/20.1001.1.23222131.1401.11.41.1.8
3. خلیل مقدم، بیژن، خاتون آبادی، سیر احمد و کلانتری، خلیل (1385): بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات (آی سی تی) در مرکز جامع خدمات آی سی تی قرن آیاد در استان گلستان، روستا و توسعه، 3(11)، 76-51.
4. دانایی فرد، حسن، الوانی، مهدی و آذر، عادل (1401): روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، نشر صفار: تهران.
5. زحمت کش ممتاز، جواد، افراخته، حسن، ریاحی، وحید و قدیری معصوم، مجتبی (1402): مدل سازی عوامل نهادی موثر بر کارآفرینی (مورد مطالعه: ناحیه روستایی نسا در شهرستان کرج)، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 46(12)، 20-1. http://dx.doi.org/10.61186/serd.12.46.1 [DOI:10.61186/serd.12.46.1]
7. عنابستانی، علی اکبر، ذوالفقاری، مرتضی، و توکلی نیا، جمیله (1402): تحلیل اثرگذاری رهیافت روستای هوشمند بر پایداری سکونتگاه های پیرانشهری (مطلعه موردی: روستاهای پیرامون کلان شهر تهران)، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، شماره 46، دوره دوازدهم، زمستان 1402، 64-39. http://dx.doi.org/10.61186/serd.12.46.1 [DOI:10.61186/serd.12.46.1]
9. فخربین سبحانی، مهدی، مولایی هشجین، نصرالله، پوررمضان، عیسی و زین العابدین، یوسف (1400): تبیین راهبردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه پایدار نواحی روستایی، مطالعه موردی: استان زنجان، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی، دوره شانزدهم، شماره 2 (پیاپی 55)، تابستان 1400، 264-353. https://dorl.net/dor/20.1001.1.25385968.1400.16.2.12.7
10. Afrakhteh, H, (2021). the role of institutions in creating economic knowledge and innovation within relational paradigm, journal of space economy and rural development, 11(41), 1-18 (In Persian).
11. Agusta, Y., (2023). Managing the development of a sustainable digital village, Sustainability, 15(9), article 7575. https://doi.org/10.3390/su15097575 [DOI:10.3390/su1509757.]
13. Anabestani, A, Zolfaghari, M, & Tavakolinia, J, (2023). analyzing the effect of smart village approach on sustainable settlements (case study: rural arears around Tehran), journal of space economy and rural development, 12(46), 39-46 (In Persian). [DOI:10.61186/serd.12.46.39]
15. Arifoglu, A., Afacan, G., & Er, E, (2013). An analysis of public internet access points (PIAPs), The Journal of Community Informatics, 9(1), https://doi.org/10.15353/joci.v9i1.3192 [DOI:10.15353/joci.v9i1.319 .]
17. Ashmore, F. H., Farrington, J. H., & Skerratt, S, (2017). Community-led broadband in rural digital infrastructure development: Implications for resilience, Journal of Rural Studies, 54, 408-425. [DOI:10.1016/j.jrurstud.2016.09.004]
19. Ashmore, F., Price, L., & Deville, J., (2020). CORA Digital Hub Guide: An operational guide for setting up and running a rural digital hub, working paper.
20. Azkia, M, & Dibaji Forooshani, Sh, (2016). criticizing of rural development plans in Iran, journal of social studies and research in Iran, 5(1), 103-125 (In Persian)
21. Bosworth, G., & Salemink, K, (2021). All hubs and no spokes? Exploring the potential of hubs to sustain rural and regional development, Local Economy, 36(7-8), 543-550, [DOI:10.1177/02690942221097027]
23. Bosworth, G., Whalley, J., Fuzi, A., Merrell, I., Chapman, P., & Russell, E, (2023). Rural co-working: New network spaces and new opportunities for a smart countryside, Journal of Rural Studies, 97, 550-559, [DOI:10.1016/j.jrurstud.2023.01.003]
25. Bowen Jr, J. T, (2012). A spatial analysis of FedEx and UPS: hubs, spokes, and network structure, Journal of Transport Geography, 24, 419-431, [DOI:10.1016/j.jtrangeo.2012.04.017]
27. Creswell, J. W., (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches, Sage publications.
28. Danaee Fard, Alvani, M, & Azar, A, (2017), qualitative research methodology: a comprehensive approach. Tehran, Saffar press (In Persian).
29. Del Soldato, E., & Massari, S, (2024). Creativity and digital strategies to support food cultural heritage in Mediterranean rural areas, Euro Med Journal of Business, 19(1), 113-137, [DOI:10.1108/EMJB-05-2023-0152]
31. Derudder, B., Conventz, S., Thierstein, A., & Witlox, F, (2016). Introduction Knowledge Hubs: Infrastructure and the Knowledge Economy in City-Regions. In Hub Cities in the Knowledge Economy, Routledg, 1-7. [DOI:10.4324/9781315587264]
33. Dooley, L. M., (2002). Case study research and theory building, Advances in developing human resources, 4(3), 335-354, [DOI:10.1177/1523422302043007]
35. Dooris, J., Sotireli, T., & Van Hoof, S, (2008). distant friends online? Rural and urban adolescents Tijdschrift voor economische en sociale geografie, 99(3), 293-302, [DOI:10.1111/j.1467-9663.2008.00462.x]
37. Dyba, M., Gernego, I., Dyba, O., and Oliynyk, A. (2020). Financial support and development of digital rural hubs in Europe, Management theory and studies for rural business and infrastructure development, 42(1), 51-59, [DOI:10.15544/mts.2020.06]
39. European Commission (EC). (2021). A long-term vision for the EU's rural areas, European Commission. [Online] August 24, 2021. https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/new-push-european-democracy/ long-term- vision-rural-areas_en#documents
40. European Network for Rural Development [ENRD], (2017). Case study: Rural digital hubs (working document): Revitalising rural areas through digitisation: The experience of three rural digital hubs. Retrieved from https://enrd.ec.europa.eu/sites/enrd/files/tg_rural-businesses_case- study_rural-digital-hub.pd
41. Fakhrbin Sobhani, M, Molaee Hashjin, N, Zeinolabedin, Y, & Zeinolabedin, Y, (2021). explaining strategies of ICT in sustainable rural development (case study: Zanjan Province), journal of studies of human settlement planning, 16(2), 353-364 (In Persian)
42. Feurich, M., Kourilova, J., Pelucha, M., & Kasabov, E., (2024), Bridging the urban-rural digital divide: Taxonomy of the best practice and critical reflection of the EU countries' approach, European Planning Studies, 32(3), 483-505, [DOI:10.1080/09654313.2023.2186167]
44. Gernego, I., Dyba, M., & Onikiienko, S, (2021). Challenges and opportunities for digital innovative hubs development in Europe, Management theory and studies for rural business and infrastructure development, 43(2), 298-306, [DOI:10.15544/mts.2021.26]
46. Gorenšek, T., & Kohont, A, (2018). Conceptualization of digitalization: Opportunities and challenges for organizations in the Euro-Mediterranean area, International Journal of Euro-Mediterranean Studies, 11(2), 93-115.
47. Heath, H., and Cowley, S, (2004). Developing a grounded theory approach: a comparison of Glaser and Strauss, International journal of nursing studies, 41(2), 141-150, [DOI:10.1016/S0020-7489(03)00113-5]
49. Hjorthol, R., and Gripsrud, M, (2009). Home as a communication hub: the domestic use of ICT. Journal of Transport Geography, 17(2), 115-123, [DOI:10.1016/j.jtrangeo.2008.11.007]
51. Holton, J. A, (2007). The coding process and its challenges, The Sage handbook of grounded theory, London. [DOI:10.4135/9781848607941.n13]
53. Kaplan, S., and Sawhney, M, (2000), E-hubs: the new B2B marketplaces, Harvard business review, 78, (3), 97-97.
54. London, R. A., Pastor Jr, M., Servon, L. J., Rosner, R., & Wallace, A, (2010). The role of community technology centers in promoting youth development, Youth & Society, 42(2), 199-228, [DOI:10.1177/0044118X09351278]
56. Lu, Y., and de Vries, W. T, (2021). A bibliometric and visual analysis of rural development research, Sustainability, 13(11), 36-61, [DOI:10.3390/su13116136]
58. Lusweti, S., & Omieno, K., (2023). Using I-hubs for bridging the gap of digital divide in rural Kenya, Buana Information Technology and Computer Sciences (BIT and CS), 4(2), 54-62. [DOI:10.36805/bit-cs.v4i2.5165]
60. Macias Aragonés, M., de la Viña Nieto, G., Nieto Fajardo, M., Páez Rodríguez, D., Gaffey, J., Attard, J., ... & Martinelli, F. G, (2020). Digital innovation hubs as a tool for boosting biomass valorization in regional bio economies: Andalusian and South-East Irish case studies. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 6(4) [DOI:10.3390/joitmc6040115]
62. Malecki, E. J, (2003). Digital development in rural areas: potentials and pitfalls, Journal of rural studies, 19(2), 201-214, [DOI:10.1016/S0743-0167(02)00068-2]
64. Martinez-Gil, J., Pichler, M., Beranič, T., Brezočnik, L., Turkanović, M., Lentini, G., ... & Belet, C, 2019, Framework for assessing the smartness maturity level of villages. In New Trends in Databases and Information Systems: ADBIS (2019) Short Papers, Workshops BBIGAP, QAUCA, SemBDM, SIMPDA, M2P, MADEISD, and Doctoral Consortium, Bled, Slovenia, September 8-11, 2019, Proceedings 23 (pp. 501-512). Springer International Publishing. [DOI:10.1007/978-3-030-30278-8_48]
66. McGuire, R., Longo, A., and Sherry, E, (2022). Tackling poverty and social isolation using a smart rural development initiative, Journal of Rural Studies, 89, 161-170, [DOI:10.1016/j.jrurstud.2021.11.010]
68. Miörner, J., Kalpaka, A., Sörvik, J., Wernberg, J., & Rissola, G, (2019). Exploring heterogeneous Digital Innovation Hubs in their context. Publications Office of the European :union:: Luxemburg.
69. Moghaddam, B. K., & Khatoon-Abadi, A, (2013). Factors affecting ICT adoption among rural users: A case study of ICT Center in Iran, Telecommunications policy, 37(11), 1083-1094. [DOI:10.1016/j.telpol.2013.02.005]
71. Molina-Maturano, J., Verhulst, N., Tur-Cardona, J., Güereña, D. T., Gardeazábal-Monsalve, A., Govaerts, B., & Speelman, S, (2021). Understanding smallholder farmers' intention to adopt agricultural apps: the role of mastery approach and innovation hubs in Mexico. Agronomy, 11(2), [DOI:10.3390/agronomy11020194]
73. Neal, Z. P, (2014). Types of hub cities and their effects on urban creative economies, Hub cities in the knowledge economy: Seaports, airports, brain ports, 203-221.
74. Neogi, C, (2019). Effect of ICT on the Performance of Indian States in Terms of Human Development Indices, Digitalization and Development (Issues for India and Beyond), 1(1), 44-52, [DOI:10.1007/978-981-13-9996-1_11]
76. Patton MQ. (1990). Qualitative evaluation and research methods, 2nd ed. Newbury Park, CA: Sage.
77. Philip, E. R. D. B. L., & Townsend, L, (2017). Rural resilience in a digital society: editorial. Journal of Rural Studies, 54, 35-359, [DOI:10.1016/j.jrurstud.2017.06.010]
79. Price, L., Deville, J., & Ashmore, F, (2021). A guide to developing a rural digital hub, Local Economy, 36(7-8), 683-694, [DOI:10.1177/02690942221077575]
81. Ramierz, R, (2007). appreciating the contribution of broadband ICT with rural and remote communities: stepping stones toward an alternative paradigm. The information society, 23(2), 85-94, [DOI:10.1080/01972240701224044]
83. Rissola, G., & Sörvik, J, (2018). Digital innovation hubs in smart specialization strategies, Publications Office of the European :union:, Luxembourg.
84. Roberts, E., Beel, D., Philip, L., & Townsend, L, (2017). Rural resilience in a digital society, Journal of Rural Studies, 54, 355-359, [DOI:10.1016/j.jrurstud.2017.06.010]
86. Rolandi, S., Brunori, G., Bacco, M., & Scotti, I, (2021). The digitalization of agriculture and rural areas: Towards a taxonomy of the impacts, Sustainability, 13(9), 51-72, [DOI:10.3390/su13095172]
88. Rundel, C. T., Salemink, K., & Strijker, D, (2020). Exploring rural digital hubs and their possible contribution to communities in Europe, Journal of Rural and Community Development, 15(3), 21-44.
89. Salemink, K., Strijker, D., & Bosworth, G, (2017). Rural development in the digital age: A systematic literature review on unequal ICT availability, adoption, and use in rural areas, Journal of Rural Studies, 54, 360-371, [DOI:10.1016/j.jrurstud.2015.09.001]
91. Sept, A, (2020). Thinking together digitalization and social innovation in rural areas: An exploration of rural digitalization projects in Germany, European Countryside, 12(2), 193-208, [DOI:10.2478/euco-2020-0011]
93. Sheng, J., Lu, Q, (2020). The influence of information communication technology on farmers' sales channels in environmentally affected areas of China, Environmental Science and Pollution Research, 27, 42513-42529, [DOI:10.1007/s11356-020-10203-6]
95. Šimek, P., Jarolímek, J., Vaněk, J., Šilerová, E., Kánská, E., Ulman, M., & Horáková, Š, (2020). Innovation Hub for Rural Areas and People, Proceeding of the 9th International Conference on Information and Communication Technologies in Agriculture, Food & Environmnet (HAICTA 2020), Thessaloniki, Greece, September 24-27.
96. Stojanova, S, Cvar, N, Verhovnik, J, Nastasa, B, Trilar, J, & Kos, A, (2022). rural digital innovation hubs as a paradigm for sustainable business models in Euorope's rural areas, Sustainability, 14, 21, 1-20, [DOI:10.3390/su142114620]
98. Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research techniques, SAGE Publications, California.
99. Susanto, A, (2018). The Digital Poverty and Empowerment Issue in Indonesia, In 2018 International Conference on ICT for Rural Development (IC-ICTRuDev) (pp. 137-141). IEEE. [DOI:10.1109/ICICTR.2018.8706859]
101. Tiwasing, P., Clark, B., & Gkartzios, M, (2022). How can rural businesses thrive in the digital economy? A UK perspective, Heliyon, VOL 8, [DOI:10.1016/j.heliyon.2022.e10745]
103. Vázquez-López, A., Barrasa-Rioja, M., & Marey-Perez, M, (2021). ICT in rural areas from the perspective of dairy farming: A systematic review, Future Internet, 13(4), [DOI:10.3390/fi13040099]
105. Veselovsky, M. Y., Pogodina, T. V., Ilyukhina, R. V., Sigunova, T. A., & Kuzovleva, N. F, (2018), Financial and economic mechanisms of promoting innovative activity in the context of the digital economy formation, Entrepreneurship and Sustainability Issues, 5(3), 672-68, https://dx.doi.org/10.9770/jesi.2018.5.3(19) [DOI:10.9770/jesi.2018.5.3(19)]
107. Virani, T. E., & Malem, W, (2015). Re-articulating the creative hub concept as a model for business support in the local creative economy: The case of Mare Street in Hackney, Creative works London Working Paper Series, 12, http://www.creativeworkslondon.org.uk/.
108. Warren, M, (2007). The digital vicious cycle: Links between social disadvantage and digital exclusion in rural areas, Telecommunications policy, 31(6-7), 374-388, [DOI:10.1016/j.telpol.2007.04.001]
110. Yin, R. K., (1994). Case study research: Design and methods, London: Sage.
111. Zahmat Kesh Momtaz, J, Afrakhteh, H, Riahi, V, & Ghadiri Masoum, M (2023). modeling the influence of institutional factors on entrepreneurship development (case study: rural area of Nesa in Karaj), journal of space economy and rural development, 12(46), 1-20 (In Persian). http://dx.doi.org/10.61186/serd.12.46.1 [DOI:10.61186/serd.12.46.1]

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 |

Designed & Developed by : Yektaweb