Ghadiri-masoum M, Jafar-bigloo M, Mousavi-ruzan S M, Bakhshi Z. The Role of Physical Factors upon Spatial Distribution of Rural Settlements in Torbat-Jam. serd 2013; 2 (4) :33-54
URL:
http://serd.khu.ac.ir/article-1-1657-fa.html
قدیری معصوم مجتبی، جعفر بیگلو منصور، موسوی روزان سیدمحمد، بخشی زهرا. نقش عوامل طبیعی در پراکنش فضایی سکونتگاه های روستایی شهرستان تربت جام. اقتصاد فضا و توسعه روستایی. 1392; 2 (4) :33-54
URL: http://serd.khu.ac.ir/article-1-1657-fa.html
1- استاد دانشکده جغرافیا و عضو قطب علمی برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران ، mghadiri@ut.ac.ir
2- استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
3- دانشجوی دکتری مرکزتحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور تهران
4- دانشجوی دکتری، دانشگاه تهران
چکیده: (9369 مشاهده)
عدم شناخت و توجه کافی و جامع به معیارهای طبیعی جهت استقرار سکونتگاههای روستایی، تلفات و هزینههای ناشی از رخدادهای طبیعی را افزایش میدهد، از این رو برنامههای توسعه همواره کاهش خطرپذیری و افزایش پایداری سکونتگاههای را مدنظر دارند. ضرورت توجه به این مساله در شهرستان تربت جام، با توجه به اینکه بیش از 50 درصد جمعیت شهرستان در نواحی روستایی سکونت دارند، حائز اهمیت است. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت استقرار سکونتگاههای روستائی شهرستان تربت جام، برحسب معیارهای طبیعی صورت گرفته است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، 8 معیار طبیعی شامل ارتفاع، شیب، لیتولوژی، رودخانه، گسل و عناصر اقلیمی (بارش، تبخیر، دما)،بعنوان عوامل موثر در استقرار سکونتگاهها انتخاب شده وبااستفاده ازروشهای آماری در محیطGIS ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. با توجه به اینکه پهنهبندینیاز به لحاظ نمودن معیارهای مختلف دارد بنابراین بهتر است از روشهای تحلیل چندمعیارهMCDA استفاده شود، در این زمینه روشهای مختلفی وجود دارد که در تحقیق حاضر از مدل لاجیک(Logic Model)، استفادهشدهاست. نتایج تحقیق نشان می دهد که بیش از 85 درصد روستاهای این شهرستان در 55 درصد از پهنه شهرستان که موقعیت مناسب و متوسطی از نظر معیارهای 8 گانه دارند مستقر هستند و 15 درصد روستاها نیز در 45 درصد از پهنه شهرستان که موقعیت نامناسبی دارند استقرار یافتهاند. با توجه به نتایج بدستآمده که وضعیت استقرار روستاها را در موقعیت سه گانه؛ نامناسب، متوسط، مناسب، نشان دادهاست، میتوان در برنامهریزیهای توسعه روستایی تدابیر لازم را جهت جلوگیری یا کاهش خطرات احتمالی ناشی از رخدادهای طبیعی و حوادث غیرمترقبه اتخاذ نمود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
پذیرش: 1396/7/13